Kamu yönetiminde bilgi teknolojilerinin kullanımı ve E-Devlet süreçlerini dikkate aldığınızda kamu kurumları, kamu yöneticilerinin sorumluluğu ve vatandaşın konumu nasıl değişmektedir?
E- devlet, çevrimiçi devlet Hizmetleri’nden vatandaşlar, işletmeler ve diğer hükümet kolları ile elektronik olarak bilgi ve hizmet alışverişine kadar her şeyi ifade etmek için kullanılmıştır. Bilgi ve iletişim teknolojileri (BİT) tarafından şekillendirilen ve bunları kullanan tüm hükümet rolleri ve faaliyetleriyle ilgilidir. E-devlet, Kamu Yönetimi üzerinde önemli bir etkiye sahip olmuştur, kamu hizmetinin faaliyet gösterdiği ortamı değiştirmiştir, faaliyetlerine yeni kavramlar ve yöntemler eklemiştir ve kamu yönetiminin yerleşik organları arasındaki ilişkileri değiştirmiştir. Bu değişim ve etkileri inceleyelim.
Kamu kurumları açısından; geleneksel devlet anlayışın da görevlerin ve sunulan hizmetlerin yürütülmesi için gerekli olan kâğıda dayalı (bürokratik) işler hem işlem süresini uzatmakta hem de maliyetleri ve dolayısıyla kamu cari harcamalarını artırmaktadır. Her bir vatandaş devletle olan işlerini halletmek için kamu dairelerine bizzat gidip bu vatandaşların her biri ile ilgilenecek kamu görevlileri bulunması gerekmektedir. Bunlar da Kamu Kurumları açısından eleman fazlalığı, yüksek maliyetli işlemler, fazla mesai gibi net zararlara yol açmaktadır.
Fakat e-devlet eğilimi ile ortaya çıkan dönüşümle beraber kamu kurumlarında önemli değişiklikler görülebilmektedir. Artık birebir iletişime geçilmeden insanlar sorunlarını çözebiliyor bu da eleman fazlalığını ortadan kaldırır. Kâğıt ve dosya gibi belgelerdense birçok işlem artık internet üzerinden çözüme kavuşturulabiliyor. Daha düşük maliyetli işlemler yapılabiliyor. Artık kamu kurumları işlemlerini kamu binalarının içinden çok e-devlet sistemleri üzerinden yapılabiliyor. Teknoloji geliştikçe kamu kurumları binalarının kullanımı azalıyor diyebiliriz. Kamu yöneticilerinin sorumluluğu açısından; e-devletin müşteri-hizmet yönelimi, uygulamada kamu, kamu hizmeti ve seçilmiş temsilciler arasındaki ilişkileri değiştirir ve kamu yönetimi ilkelerinde sorunları gündeme getirir. Kamu sektöründe Teknolojik Değişim ve dönüşüm üst düzeyden gelirken; uygulanmasındaki gerçek liderlik ve yeniliğin çoğu, daha genç ve ön saflardaki memurlar, özellikle de halkla ilgilenenlerle ilgilidir. E-devletin bir diğer özelliği de devlet ile özel sektör arasındaki ilişkidir. Kamu yönetiminin diğer alanlarından farklı olarak, hükümetler elektronik teknolojileri benimseme ve kullanma konusunda kendi kendilerine yeterli olamazlar ve zorunlu olarak özel sektörle çeşitli iş birliğine dayalı ilişkiler geliştirmişlerdir.
Bu sebeplerden ortaya çıkan yönetimsel değişiklikler kamu yöneticileri açısından da önemli değişimlere yol açmıştır. Bilgi ve teknolojilerin kullanımıyla, Kamu yöneticileri insanlarla daha az iletişim kurarak daha fazla iş çözebilirler, birebir iletişime girmesi gerekmez, önceden yönetimin veri yüklemesi gerekirken şimdi yurttaşların kendi verilerini yükleyebilmeleri gibi birçok etkiye sahiptir. Ayrıca yönetimde özel sektöre duyulan ihtiyacın artmasıyla birlikte kamu sektörü ile özel sektör arasında ortaklıkların ortaya çıktığını ve bu ortaklıkların giderek arttığını söyleyebiliriz.
Vatandaşın konumu açısından; e-devlet hizmetleri geliştikçe vatandaşında en az kamu kurumları ve yöneticileri kadar etkilendiğini söyleyebiliriz. Geleneksel devlette yurttaş pasif rolde görülürken e-devlette aktif müşteri olarak görülmektedir. Kendi işlemlerini kendi başına daha hızlı ve dosya vb. hazırlıklarını yapmadan kolayca halledebiliyor, ödemelerini kolayca halledebiliyor, kamu dairelerinden randevu alabiliyor, kendi verilerini sisteme yükleyebiliyor, bilgileri otomatik sistem üzerinde kaydedebiliyor vb. birçok önemli etkiye sahip olmaktadır.
